Petiscos de poesía

 

Giorgio Caproni

 

Giorgio Caproni (Livorno 1912- Roma 1990) é unha das voces máis importantes da poesía italiana do século XX, aínda que, alén das fronteiras do seu país, non goce do recoñecemento que se merece.

Caproni foi tamén tradutor do francés de autores como Proust ou Maupassant e un gran amante da música. De feito, unha das características da súa obra é a estreita relación entre a música e a palabra.

A poesía de Caproni é unha poesía da vida cotiá. As paisaxes son acotío paisaxes urbanas, cheas de escaparates e luces e onde as bicicletas, os tranvías ou autobuses pasan incesantemente. De entre todas as paisaxes urbanas, destaca Xénova, a cidade que mira o mar e rube polas súas rúas empinadas, exemplo de cidade ideal para Caproni, e que constitúe unha constante na súa obra.

Xunto a estes elementos urbanos, o mar e as figuras femininas son outros dos temas da súa poética.

 

Velaquí unha das figuras femininas típicas de Caproni:

Donna che apre riviere

Sei donna di marine,
donna che apre riviere.
L’aria delle mattine
bianche, è la sua aria
di sale – e sono vele
al vento, sono bandiere
spiegate a bordo l’ampie
vesti tue così chiare.

 

E aquí unha paisaxe urbana. 

Alba Amore mio, nei vapori d’un bar all’alba, amore mio che inverno lungo e che brivido attenderti! Qua dove il marmo nel sangue è gelo, e sa di rinfresco anche l’occhio, ora nell’ermo rumore oltre la brina io quale tram odo, che apre e richiude in eterno le deserte sue porte?… Amore, io ho fermo il polso: e se il bicchiere entro il fragore sottile ha un tremitìo tra i denti, è forse di tali ruote un’eco. Ma tu, amore, non dormi, ora che in vece la tua già il sole sgorga, non dirmi che da quelle porte qui, col tuo passo, già attendo la morte.

Alba ¡Amor mío, en los vapores de un café al alba, amor mío qué invierno tan largo y qué punzante espera! ¿Acá donde el mármol en la sangre es hielo, y sabe de frialdad también el ojo, en el lejano rumor sobre la escarcha qué tranvía escucho, que abre y cierra en perpetuo sus desiertas puertas?… Amor, tengo enfermo el pulso: y si el bazo previo al estallido sutil tiene un temblor entre los dientes, es quizá un eco de esas ruedas. Pero tú, amor, no me digas, hora que a veces tuya el sol derrama, no me digas que de aquellas puertas aquí, con tu paso, ya diviso la muerte.

 

Por outra banda,o sutil velo de ironía que se desprende dos versos de Caproni é outro dos elementos que caracteriza a súa poesía, incluso cando afronta, como no último período da súa vida, temas como a morte ou a busca da espiritualidade.

 

O resultado é unha poesía lixeira que tende, especialmente na parte final da súa vida, a formas breves e a poesías formadas ás veces por unha soa estrofa. Como en Sassate (Pedradas).

                                                         Sassate

                                            Ho provato a parlare.

                                            Forse, ignoro la lingua.

                                            Tutte frasi sbagliate.

                                            Le risposte: sassate.

 

Entre as súas obras, recordamos Il passaggio di Enea, Il seme di piangere, Congedo del viaggiatore ceremonioso & altre prosopopee o Il conte di Kevenhüller. Pódese ler tamén en español: Giorgio Caproni. Poesía Escogida, editorial Pre-textos, e Antología poética. 1932-1990. Giorgio Caproni, Huerga y Fierro Editores.

 

Aquí queda un petisco para saborear a poesía de Giorgio Caproni.

Neste vídeo o actor italiano Fabrizio Gifuni recita a poesía Lamento (o boria) del preticello deriso que poderíamos traducir como Lamento (ou soberbia) do pobre crego burlado.

 

O texto da poesía Lamento (o boria) del preticello deriso.